Thứ Tư, 30 tháng 1, 2013

LẠI MỘT VẾ ĐỐI KHÓ



LẠI MỘT VẾ ĐỐI KHÓ

         Không hiểu ông Tạ Anh Ngôi móc ở đâu ra được một vế đối ngắn mà hóc hiểm đến thế ? Nếu không phải là sưu tầm thì cũng phải trăn trở với kinh nghiệm từng trải của cuộc sống riêng tư !
         Đây,nó đây : ĐẼO ĐÁ NÊN NGƯỜI CHO ĐÁ ĐẼO
         Cái khó lần này không phải ở chỗ các chữ đều có phụ âm đầu giống nhau (phụ âm T như trong vế ra của Song Thu – một phụ âm có nhiều nhất trong tiếng Việt,khiến mọi người khó tìm một câu có phụ âm khác để đối lại).Mà cái khó nằm ở 2 chữ đầu và 2 chữ cuối . Nó vừa biến đổi từ động từ (ĐẼO ĐÁ) thành danh từ (ĐÁ ĐẼO);mà còn mang một nghĩa ngầm nếu NÓI LÁI lại : ĐẼO ĐÁ = ĐÃ Đ...và ĐÁ ĐẼO = Đ… ĐÃ !
         Cũng như lần trước, khi tìm câu để đối Song Thu mất một buổi tối,lần này LÃO nổi cáu mất một đêm,Rồi cũng có một câu đối lại khá chỉnh .Và nghĩ rằng đến chính Tạ Anh Ngôi cũng không thể có,bởi XUẤT ĐỐI DỊ,ĐỐI ĐỐI NAN mà .             
         Đó là : LEO LẦU KHIẾN BỌ BÁM LẦU LEO*
        
         Làng Hóp 24h24’   ngày 29-01-2013 LÃO THANH
*giọng miền Trung : Lèo=Lẹo

Chủ Nhật, 27 tháng 1, 2013

SỐNG CHẬM



SỐNG CHẬM

Tuổi bẩy mốt ; Ta nhẩn nha sống chậm
Để mong ngày được cập Bến-Trăm-Năm
Bỗng giật thót, đã một thời sống gấp
“Miếng da lừa”* còn lại được bao lăm ?!

Thanh Dạ Làng Hóp  12h45  27-01-2013 T.D
*Miếng da lừa - Biểu tượng sinh mệnh của mỗi cá nhân (sống càng gấp gáp thì miếng da lừa càng teo tóp nhanh)- trong tiểu thuyết của Ô-NÔ-RÊ ĐỜ BAN-ZẮC đại văn hào nước PHÁP.

Thứ Năm, 24 tháng 1, 2013

THƠ VIẾT VỀ HẢI THƯỢNG LÃN ÔNG TRÊN TC TIẾNG QUÊ HƯƠNG

Thứ tư, tháng một 23

XƯỚNG HỌA: ĐỌC LÃN ÔNG TRONG ĐÊM XUÂN. VÂN TRINH, QUỲNH HOA



XƯỚNG HỌA:  ĐỌC LÃN ÔNG TRONG  ĐÊM XUÂN.
                                            VÂN TRINH, QUỲNH  HOA

Xướng:

  ĐỌC LÃN ÔNG TRONG  ĐÊM XUÂN

Tĩnh lặng giao thừa đọc Lãn Ông
Từng trang lấp lánh nắng Y Tông…
Hiễu lòng nhân ái khinh quyền quý
Trọng đức vị tha giữ chí công
Diệu dược cứu sinh vang đất Việt
Thần phương cải tử sáng trời Đông
Gương xưa thôi thúc người nay mãi
Tiếp bước quên mình chẳng quản công.

                                VÂN TRINH

Họa: 

 NHỚ ƠN HẢI THƯỢNG LÃN ÔNG
     

Đọc trang sách cũ nhớ  ơn ông
Hải Thượng tên Người sáng nghiệp tông
“Ậm án” răn đời không ngại tiếng
“Lương phương” cưu thế chẳng nài công
Lợi danh buông thả theo dòng nước
Đức độ truyền lưu vượt biển Đông
Rừng Hạnh mở đường con cháu bước
Y thư để lại thật kỳ công

                    QUỲNH  HOA



Mời  các tác giả, độc giả  nhắp chuột vào LINK  để đọc: 

  QUY ƯỚC GỬI BÀI CỘNG TÁC VÀ GÓP Ý trên Tạp chí TIẾNG QUÊ HƯƠNG. trước khi gởi bài/comment  trên  tạp chí để tránh những rắc rối không đáng có và tạo điều kiện cho BBT chỉnh sửa bài, lên trang.

TRÍCH DỊCH , ĐĂNG TẢI TÁC PHẨM  trên  tạp chí TIẾNG QUÊ HƯƠNG , XIN GHI RÕ NGUỒN :
http:tapchiTIENGQUEHUONG.blogspot.com 

MÙA XUÂN THỨ 80



MÙA XUÂN 2013 - MÙA XUÂN THỨ 80 CỦA DÌ TÔI (NGƯỜI MẶC ÁO DÀI HOA TÍM)

CẦN TỈNH TÁO


TA ƠI CẦN TỈNH TÁO

Có khi kẻ thù 
lại nhìn ta rõ nhất
Nó nói ra sự thật  
Nó là bạn ta rồi
Nó chỉ ra 
cách vượt hố-tanh-hôi
Nó là thầy ta vậy

Những kẻ vãn ve,
ngợi khen tầm bậy
Hoặc cứ lặng im
để ta sập bẫy
Mới chính là kẻ thù !

Nếu không là thằng ngu
Phải lắng nghe hết thảy !
Để tìm ra
Cái-gậy-đi-đường…

giữa đất trời nhiễu nhương
ta ơi , cần tỉnh táo !

Làng Hóp 14h01’  
24-01-2013 T.D

Thứ Ba, 22 tháng 1, 2013

LỜI THỀ CỦA TỔNG THỐNG...




LỜI THỀ TỔNG THỐNG
(tặng tổng thống Mỹ OBAMA)

LỜI THỀ TỔNG THỐNG TRƯỚC NHÂN DÂN
NẶNG TỰA NON XA VỚI BIỂN GẦN
THẾ GIỚI HÒA BÌNH , DÂN MỸ PHÚC
BỐN NĂM,MÃN NHIỆM SĐEM CÂN !

LANGHOP 13H15’   22-01-2013 THANHDA

NGƯỜI ỦNG HỘ OBAMA CUỒNG NHIỆT TRONG LỄ NHẬM CHỨC


Người ủng hộ Obama cuồng nhiệt trong lễ nhậm chức

Dù đây là lần thứ hai Tổng thống Barack Obama tuyên thệ nhậm chức, biển người ủng hộ ông vẫn không kìm nén được sự phấn khích và xúc động.
> Hành trình nhậm chức của Obama> Obama tuyên thệ


Vợ chồng Obama xuống xe đi bộ dọc đại lộ Pennsylvania, vẫy chào dân chúng. Ảnh: AFP

Số lượng người chứng kiến lễ nhậm chức của Obama năm nay chỉ chưa đầy một nửa so với năm 2009 và số lượng tiệc chúc mừng cũng bị cắt giảm mạnh. Tuy nhiên, sự hâm mộ của dân chúng dành cho tổng thống da màu đầu tiên cộng với thời tiết nắng đẹp làm cho buổi lễ vẫn không mất đi sự sôi nổi.

Khi Obama bước lên bục phát biểu, đám đông như vỡ òa. Rõ ràng, chiến thắng đầu tiên năm 2008 của ông không phải là ánh hào quang thoáng qua.

"Tôi thực sự rất phấn khích. Tôi cảm thấy lần nhậm chức thứ hai này còn tuyệt hơn", AFP dẫn lời Jessica Austin, ở Alabama, đến Washington để theo dõi sự kiện này nói. "Thậm chí còn giá trị hơn khi ông ấy tuyên thệ lần nữa". Austin là một trong hàng loạt những người Mỹ gốc Phi đang reo hò ở National Mall.

Sinh viên luật 25 tuổi ở Washington Max Etin, da trắng, thì cho rằng lần nhậm chức năm nay ít cuồng nhiệt hơn nhưng chiến thắng tháng 11 năm ngoái của Obama lại có ý nghĩa sâu sắc hơn.

"Tôi nghĩ một số người cảm thấy rất xúc động bởi Obama đã chứng minh chiến thắng của ông không phải là một sự may mắn. Thực sự người Mỹ đã đứng sau ủng hộ ông ấy và nước Mỹ đang thay đổi. Ông ấy là hiện thân cho điều đó", Etin nói.

Không khí lễ hội lan tỏa cả thành phố. Từ Đồi Capitol, cho đến công viên National Mall tràn ngập biển người đủ màu sắc. Nhiều người tranh thủ ngồi nghủ trên thảm cỏ ăn cơm hộp, có người quấn chăn bế con tựa vào thân cây.

Sau tiệc trưa, vợ chồng ông Obama cùng xuống xe đi bộ ở đại lộ Pennsylvania, đường dẫn về Nhà Trắng. Tay trong tay, hai người mỉm cười rạng rỡ và vẫy chào dân chúng dọc bên đường. Đám đông không ngừng reo hò. Một số người đã đợi chờ khoảnh khắc này 6 tiếng đồng hồ.

Video Obama và phu nhân diễu hành chào người ủng hộ

Người hâm mộ giương cao áp phích, ảnh chân dung, máy ảnh, điện thoại reo hò khi đoàn xe Obama diễu hành qua đại lộ Pennsylvania. Ảnh: AFP

Các thông tin truyền thông ước tính đám đông có mặt từ Đồi Capitol, dọc National Mall đến đại lộ Pennsylvania là khoảng từ 500.000 đến 700.000 người.

Tại Đồi Capitol trước đó, nhiều người phải chạy tại chỗ để làm ấm người khi đứng xem hình ảnh buổi lễ trực tiếp qua các màn hình tivi. Để ghi nhớ thời khắc lịch sử, mọi người đua nhau chụp ảnh khoe tấm vé vào cửa của họ, màu xanh, vàng hoặc da cam tùy thuộc vào vị trí họ đứng.

Justin Mausel, một nhân viên chính phủ 35 tuổi, đồng ý rằng không khí sự kiện mà anh tham gia cách đây 4 năm cuồng nhiệt hơn rất nhiều so với năm nay. Tuy nhiên, anh cho rằng "sự kiện này vẫn mang tính lịch sử", anh nói khi đang ôm cậu con trai 16 tháng tuổi.

Austin, nhân viên quảng cáo ở Alabama, cho biết cảm xúc trong cô có cả vui lẫn buồn. Cô và nhiều người khác tự hỏi đến bao giờ mới lại có một tổng thống Mỹ gốc Phi nữa.

Tại thời điểm này, cô cho rằng đây là cơ hội để Obama hoàn thành trách nhiệm của mình, phục hồi nền kinh tế và giải quyết các khủng hoảng quốc tế.

"Đây là sự bắt đầu của một lời chia tay, và chúng tôi hy vọng ông ấy sẽ làm tốt hơn trong nhiệm kỳ hai này. Đây là cơ hội thứ hai để bắt đầu lại từ đầu", cô nói.
Anh Ngọc

Thứ Hai, 21 tháng 1, 2013

HÌNH ẢNH HÀI HƯỚC TRONG LỄ NHÂM CHỨC TỔNG THỐNG MỸ

Hình ảnh hài hước trong lễ nhậm chức tổng thống Mỹ

Lễ nhậm chức tổng thống Mỹ là sự kiện nghiêm trang, nhiều nghi thức, nhưng cũng không thiếu những lễ diễu hành và vũ hội, cùng các khoảnh khắc hài hước, ngộ nghĩnh.


> Thủ đô Mỹ sẵn sàng chờ Obama nhậm chức
> Lễ tuyên thệ của Obama


1941: It's hard to blame Fala the Scottie pup for jumping into President Franklin Roosevelt's car as he headed to Capitol Hill for his third inauguration. What dog doesn't like to go for a ride? The original caption says Fala is "looking disconcerted as the President informs him that there is no place for little dogs in such momentous affairs."
Năm 1941, chú chó con Fala the Scottie bất ngờ nhảy lên xe của Tổng thống Franklin Roosevelt khi ông đang chuẩn bị lên đường đến Đồi Capitol làm lễ nhậm chức lần thứ ba. Chú thích ban đầu của bức ảnh ghi "Fala trông chưng hửng khi tổng thống thông báo với chú rằng sẽ không có chỗ cho những chú chó con trong những sự kiện quan trọng như thế này". Ảnh: AP
1953: During Dwight Eisenhower's inaugural parade, the president found himself being lassoed by cowboy Montie Montana. After Montana died in 1998, Variety reported that the roping legend had "asked the President's permission first, but Secret Service agents still weren't amused."
Năm 1953, trong lễ diễu hành mừng lễ nhậm chức, cao bồi Montie Montana quăng dây thừng vào Tổng thống Dwight Eisenhower. Sau khi Montana qua đời năm 1998, báo Variety cho biết huyền thoại cao bồi này "đã xin phép tổng thống trước, nhưng các nhân viên mật vụ vẫn không lấy điều đó làm vui vẻ". Ảnh: AP
1957: Four years later, Eisenhower (far right) "doffed his homburg and bowed" to Miss Burma, the Republican elephant mascot from Ohio.
Năm 1957, tức 4 năm sau đó, Eisenhower (phải cùng) "cởi mũ, cúi chào" Miss Burma, một chú voi linh vật của người đảng Cộng hòa từ bang Ohio. Ảnh: AP
In a less choreographed moment that same year, Vice President Richard Nixon laughed as a stray dog joined the parade.
Trong một khoảnh khắc không hề chuẩn bị trước cùng năm đó, một chú chó đi lạc vào lễ diễu hành khiến Phó Tổng thống Richard Nixon phải bật cười. Ảnh: AP
1961: When President John F. Kennedy was inaugurated, dogs were again part of the show. This time, Alaskan huskies pulled Maine's float along Constitution Avenue.
Năm 1961, khi Tổng thống John F. Kennedy nhậm chức, những chú chó lại trở thành một phần của sự kiện. Lần này, những chú Husky Alaska được dùng để kéo xe dọc đại lộ Hiến pháp ở Washington DC. Ảnh: AP
1977: What better tribute to Jimmy Carter, who had been a peanut farmer before he was a president, than a giant peanut balloon?
Có cách nào tốt hơn để bày tỏ lòng tôn kính với Jimmy Carter, bằng một quả bóng hình củ lạc khổng lồ, khi ông từng là một nông dân trồng lạc trước khi trở thành tổng thống Mỹ thứ 39 năm 1977? Ảnh: AP
1985: It was an "oops!" moment for first lady Nancy Reagan when she forgot to introduce President Ronald Reagan during an inaugural event. It was too cold for an outdoor parade that year, so instead participants had been invited to the Capital Centre in Landover, Md.
Khoảnh khắc thất thần của Đệ nhất Phu nhân Nancy Reagan, khi bà quên giới thiệu Tổng thống Ronald Reagan trong một sự kiện nhậm chức năm 1985. Năm đó, trời quá lạnh để tổ chức diễu hành ngoài trời, nên người tham dự được mời đến sân thể thao Capital Centre ở Landover, bang Maryland. Ảnh: AP
2001: A topless protester braved the Washington, D.C., winter during President George W. Bush's inaugural parade.
Một người biểu tình ngực trần vẫy tay trong giá rét nhân lễ diễu hành mừng ngày nhậm chức của Tổng thống George W. Bush năm 2001. Ảnh: AP
2005: What's so odd about President Bush giving the "Hook 'em, 'horns" salute of the University of Texas Longhorns during his inaugural parade? Nothing, unless you were in Norway, where people thought his gesture was a salute to Satan.
Tổng thống Bush ra dấu hiệu kiểu sừng bò của Đại học Texas trong lễ diễu hành mừng lễ nhậm chức năm 2005. Nếu ở Na Uy, ký hiệu này nghĩa là lời chào với Quỷ Sa tăng. Ảnh: AP
2009: Incoming White House Chief of Staff Rahm Emanuel makes a face before President Barack Obama's first inauguration. The person behind him does not look amused.
Chánh văn phòng mới của Nhà Trắng, Rahm Emanuel làm điệu bộ hài hước trước thềm lễ nhậm chức năm 2009 của Tổng thống Barack Obama. Cô gái đứng bên cạnh có vẻ chẳng thấy nó đáng cười. Ảnh: AFP
Trọng Giáp

LỄ TUYÊN THỆ CỦA OBAMA

Lễ tuyên thệ của Obama

Ông Barack Obama và Joe Biden tuyên thệ nhậm chức tổng thống và phó tổng thống quy mô nhỏ tại Nhà Trắng và Viện Hải quân trước khi có lễ tuyên thệ trước công chúng trong ngày hôm nay.

> Mỹ sẵn sàng cho lễ nhậm chức tổng thống
> Tập dượt cho lễ nhậm chức của Obama


Lễ tuyên thệ nhậm chức của ông Obama diễn ra trong Phòng Xanh của Nhà Trắng vào 11h55 sáng 20/1 theo giờ địa phương. John Robets, chánh án tòa tối cao, chủ trì nghi lễ theo quy định của Hiến pháp.
Với tay phải giơ cao, ông Obama đọc lời tuyên thệ để chính thức bắt đầu nhiệm kỳ tổng thống lần thứ hai với sự chứng kiến của đệ nhất phu nhân Michelle, hai cô con gái Sasha và Malia, cùng một số phóng viên.
Trước đó vài giờ Phó Tổng thống Joe Biden tuyên thệ nhậm chức tại Viện Hải quân với sự chứng kiến của khoảng 120 người, bao gồm các thành viên trong gia đình và bạn bè.
Thẩm phán tòa tối cao Sonia Sotomayor, chủ trì lễ tuyên thệ. Ông Biden đặt tay lên cuốn Kinh thánh mà dòng họ của ông sử dụng từ năm 1893.
Ngay sau đó, ông Biden cùng Tổng thống Obama dâng hoa tại nghĩa trang Quốc gia Arlington để tưởng nhớ những người lính đã tử trận vì nước Mỹ.
Tổng thống Mỹ Obama bắt tay cùng Phó tổng thống Biden khi xuất hiện tại buổi lễ chúc mừng lễ nhậm chức tổng thống lần thứ 57 tổ chức tại Bảo tàng Quốc gia tại Washington, DC sau lễ tuyên thệ ngày 20/1.
Ông Obama phát biểu trong tiệc chiêu đãi mừng lễ nhậm chức nhiệm kỳ hai.
Ông Obama và phu nhân Michelle Obama vẫy chào quan khách đến dự tiệc mừng tại Bảo tàng Quốc gia.
Vũ Hà (Ảnh: AFP)

Chủ Nhật, 20 tháng 1, 2013

BẠN GIÀ XƯỚNG HỌA VỚI NHAU


MỪNG BẠN GIÀ LÊN CHỨC
TỔ TRƯỞNG DÂN PHỐ
(Ông Đỗ Mỗ - Xóm Tri Ân)

Mừng Ông 71 lại lên quan
(Có chức,sao còn c thở than)
Leo cột,nối dây cho điện sáng
Gọi người xích chó,dọn đường quang
Hễ ai cãi cọ thì phân giải
Thấy kẻ chỉa chôm phải báo loan
Quan chức bây giờ cơ cực lắm
Coi chừng mắc tội với dân gian !

Phố Hóp 17-01-2013 Thanh Dạ

 

Vạ trần gian

(Họa nguyên vận
bài “Mừng bạn già lên chức…” của Thanh Dạ)

Sắp qua 71 bị “lên quan”
Nửa miệng thì cười nửa miệng than
“Người thổi tù và” sao vắng vẻ
“Con đường hoạn lộ” quá  phong quang
Bầu trời bay lượn không diều quạ
Mặt đất tung hoành chẳng phượng loan
Chỉ thấy người người toan với tính
Tự mình chuốc lấy vạ trần gian.

19/1/2013
Đỗ Đình Tuân

Thứ Bảy, 19 tháng 1, 2013

THỬ ĐỐI VỚI SONG THU

     Ngắm loài rắn mọc râu độc nhất vô nhị ở VN, Tin tức Việt Nam, Tin tức trong ngày, ran rau, loai ran ky di, the gioi tu nhien, cac loai ran, loai ran doc dao, ran rao ran nuoc, ran doc, ran dep, ran o viet nam, bao, tin hay, tin hot, tin tuc, vn
Câu ra của Song Thu:
                 Tết Tỵ tới,tớ tớn ta tớn tác,túng tiền tiêu,tong tả tìm tiền tiêu
   Đây là một câu đối rất khó;Khó ở chỗ TOÀN VẦN T. Nghĩa là người đối lại phải có một câu mà các từ phải cùng một phụ âm đầu.Sau nữa phải đối về TỪ LOẠI (danh từ đối danh từ,tính từ đối tính từ...)Rồi đối Ý,đối ÂM nữa...rất chi là đau đầu. Nghĩ cả đêm,tôi mới tìm được câu này TƯƠNG ĐỐI ĐỐI .Xin trình Làng tham khảo:
                      Thời thu tàn,thầy*tha thiết thân thương,thừa thóc thải,thẩn thơ thu thóc thải.
     Và,nhân thể,tôi cũng xin ra một câu đối dễ để Xóm tham gia phụ họa cho vui:
     TỴ LÀ RẮN ; RẮN MÀ KHÔNG RẮN !
(HUYNH TỨC ANH ; ANH CHẲNG XỨNG ANH ! - Thanh Dạ tự đối)

Làng Hóp 01h00'  19-01-2013 T.D

Thứ Năm, 17 tháng 1, 2013

GỬI BẠN GIÀ LÊN CHỨC





GỬI BẠN GIÀ LÊN CHỨC
TỔ TRƯỞNG DÂN PHỐ
(gửi Ông Đỗ Mỗ ở Xóm Tri Ân)

Tuổi Ông 71 vẫn phong quan
(Có chức,sao mà cứ thở than ?)
Leo cột,nối dây cho điện sáng
Gọi người xích chó,dọn đường quang
Hễ ai cãi cọ thì hòa giải
Thấy kẻ chỉa chôm phải báo loan
Quan chức bây giờ cơ cực lắm
Coi chừng đắc tội với nhân gian !

Phố Hóp 17-01-2013 T.D

Vạ trần gian

(Họa nguyên vận bài “Mừng bạn già lên chức…” của Thanh Dạ)


Sắp qua 71 bị “lên quan”
Nửa miệng thì cười nửa miệng than
“Người thổi tù và” sao vắng vẻ
“Con đường hoạn lộ” quá  phong quang
Bầu trời bay lượn không diều quạ
Mặt đất tung hoành chẳng phượng loan
Chỉ thấy người người toan với tính
Tự mình chuốc lấy vạ trần gian.

19/1/2013
Đỗ Đình Tuân

Thứ Tư, 16 tháng 1, 2013

BỖNG DƯNG NHỚ CỤ CHÍ - PHÈO



BỖNG DƯNG NHỚ CỤ CHÍ PHÈO

Bỗng dưng nhớ Cụ Chí Phèo
Cái Ông-Cụ-Tổ-Nhà-Nghèo ngày xưa
Nghèo không một túp che mưa
Suốt ngày say xỉn,cù cưa ngoài đường
Cuối đời nhặt được người thương
Nên tình Vườn-Chuối vấn vương nửa mùa
Vẫn không thoát cảnh bơ vơ
Để thằng Bá Kiến giả vờ kết thân
Biến Cụ thành kẻ tay chân
Gánh thay chúng nợ hồng trần thế gian

Luân hồi kiếp cũ đa đoan
Ruộng nương còn mất, thở than não lòng
Long đong - giờ lại long đong
Đứng đường,đứng chợ cầu mong việc làm
Thời này Bá Kiến quá tham 
Lại đông như ốc biêu vàng thành tinh
Chẳng còn vườn chuối náu mình
Để người bần-cố hồi sinh, đổi đời...
Đi làm thuê khắp nơi nơi
Làm tôi đòi tận phương trời xa xăm...

Nhớ nhau khấn cụ đôi vần
Ngõ hầu tâm sự bớt phần nôn nao
Lạy đất thấp,lạy trời cao
Linh thiêng, Cụ chớ vận vào cháu con…!

LÀNG HÓP 14-01-2013 T.D

Thứ Ba, 15 tháng 1, 2013

THƠ TD TRÊN TẠP CHÍ TIẾNG QUÊ HƯƠNG

THANH DẠ. MỘ GIÓ



Một ngôi mộ gió chiến sĩ Hoàng Sa ở đảo Lý Sơn, Quảng Ngãi

THANH DẠ

MỘ GIÓ



Xương cốt không, di vật cũng không luôn

Liệt sĩ hóa thân vào trời biển

Trong mộ chí có tình yêu hiển hiện

Để gió bay đi và gió trở về



Qua vạn năm,bao sinh mệnh tái tê

Cho đất nước yên bề độc lập

Nguyện ôm giữ biển trời và đất

Bất kể khi nào, bất kể nơi đâu



Người sống cam tâm ôm trọn nỗi sầu

Ôm mộ gió – ôm làm sao được gió !

Gió  là không và gió luôn là có

Linh hồn người gắn bó với quê hương



Đất nước ta biết bao độ chiến trường

Những mộ gió ở nơi nào chẳng thấy

Ở nơi nào chẳng có tàn hương cháy

Liệt sĩ bao đời ở đấy giữ non sông !



Làng Hóp đêm Biển Đảo Quê Hương

9h30’ 05/01/2013  
THANH DẠ
 http://nguyenthanhda.blogspot.com/

Những ngôi mộ gió  ở đảo Lý Sơn, Quảng Ngãi


Thứ Hai, 14 tháng 1, 2013

ÔNG BÀ,CHA MẸ CHÁU ĐÂU

248617_580220371992517_982490088_n

ÔNG BÀ,CHA MẸ CHÁU ĐÂU
ĐỂ CHÁU LẶN LỘI ĐỒNG SÂU THẾ NÀY
KHÔNG AI ĐỂ Ý ĐẾN MÀY
CHẲNG MAY MẤT "GIỐNG DÂN CÀY" THÌ SAO ?!

LÀNG HÓP 13-01-2013  T.D

Thứ Năm, 10 tháng 1, 2013

BỆNH NÓI NHIỀU


NÓI NHIỀU
CHƯA CHẮC ĐƯỢC NGƯỜI TIN

Cứ nói nhiều
Chưa chắc được người tin
Thế giới phẳng
Mọi điều
Dân biết hết !
Kiểu lải nhải : “Thằng Tăng Sâm đã giết…”
Lạc hậu rồi ,trong thời đại canh tân…!

Phải sờ vào Đầu Gối nói rằng Chân
Phải Nói rõ và Làm cụ thể
Lấy lại niềm tin là điều không dễ
“Thóc thật” “Tiền ngay”…
Chẳng cần nói chi nhiều ?!

Làng Hóp  12h00’  10-01-2013 T.D

Thứ Tư, 9 tháng 1, 2013

HAI MẶT ĐỒNG TIỀN



ĐỒNG TIỀN

Đồng tiền 
vô tri
như con dao hai lưỡi
Là phương tiện
và cũng là hung khí

Nếu anh là họa sĩ,
nó giúp anh
khắc nên Bức phù điêu có hồn
Nếu anh là ác ôn
Nó giúp anh phạm tội

Không có quyền đổ lỗi
Bởi đồng tiền
nên tôi chẳng là tôi !

Làng Hóp  23h15’  09/01/2013 T.D

LẶNG LẼ TÔI - LẶNG LẼ TÔI


Thứ ba, tháng một 8


Lê Thiên Minh Khoa LẶNG LẼ TÔI

Lê Thiên Minh Khoa ở Đà Lat, khi viết bài thơ nầy.
 Lê Thiên Minh Khoa.

                                      LẶNG LẼ TÔI.

Trở về thành phố cũ tìm em
Lặng lẽ mưa bay về ngôi nhà cổ
Phải phiêu bạt qua bao mùa dâu bể
Em sang ngang đã mấy chuyến đò rồi!...

Trở về thành phố cũ tìm nhau
Lạ lẫm Từ Thức trở về cố xứ
Bạn học cũ đứa chân trời góc bể
Đứa tuổi xuân đã cát bụi lâu rồi!...

Trở về trường xưa thăm hỏi thầy cô
Tường đá xám chừ rêu phong đếm tuổi
Bác phu trường già run run tay chổi
Thầy cô ơi, thành thiên cổ hết rồi!...

Chỉ còn tìm đến giáo đường xưa
Mưa tháng bảy lạnh hơn ngày trước
Không có em, liễu rũ hoa tái nhợt
Thánh giá nghiêng buồn trong tiếng chuông nghiêng!...

Trở về thành phố cũ tìm xưa
Hoa phượng tím tàn rồi , không gặp được
Hoa đào đỏ mùa nầy chưa đến tiết
Tôi tìm xưa mà tôi gặp tôi thôi!...
LTMK

Bài thơ được NS. Trần Tích phổ nhạc, Ca sĩ  Vân Khánh hát trong 1 ca khúc cùng tên .
Mời  các tác giả, độc giả  nhắp chuột vào LINK  để đọc:  
QUY ƯỚC GỬI BÀI CỘNG TÁC VÀ GÓP Ý trên Tạp chí TIẾNG QUÊ HƯƠNG. trước khi gởi bài/comment  trên  tạp chí để tránh những rắc rối không đáng có và tạo điều kiện cho BBT chỉnh sửa bài, lên trang. 
TRÍCH DỊCH , ĐĂNG TẢI TÁC PHẨM  trên  tạp chí TIẾNG QUÊ HƯƠNG , XIN GHI RÕ NGUỒN: http:tapchiTIENGQUEHUONG.blogspot.com
 

Chủ Nhật, 6 tháng 1, 2013

MỘT BÀI THƠ HAY VIẾT VỀ NGƯỜI THÀY GIÁO

Thứ bảy, tháng một 5

Bình thơ: Ngọn đèn dầu của Lê Thiên Minh Khoa . Vũ Hùng, TRẦN BẮC NAM, Đào Việt Hùng, Nguyễn Bá Hoàn


Thư pháp của cố HS Lê Nhật Linh .

Vũ Hùng ( Việt Nam Logestics Review ) : Xin giới thiệu với người yêu thơ bài thơ Ngọn đèn dầu của  Lê Thiên Minh Khoa , bài thơ được nhiều người giới yêu thích,  được giảng dạy trong chương trình  chính khóa ở trường  phổ thông tỉnh BR- VT  và một số ý kiến về bài thơ nầy  trên sách báo và   trong các  tài liệu giảng dạy ...  mà tôi tập hợp được.

Bình thơ:  Ngọn đèn dầu của Lê Thiên Minh Khoa .

Vũ Hùng, TRẦN BẮC NAM, Đào Việt Hùng, Nguyễn Bá Hoàn

 Văn Bản:

Lê Thiên Minh Khoa

                                                   Ngọn đèn dầu
                                                        Kính tặng quí thầy cô vùng sâu


Ngọn đèn dầu lập lòe soi đêm Ch’ro
soi lối mòn cho em đến lớp
soi mắt học viên long lanh giờ tập viết
soi lòng em thương dân Ch’ro …

Ngọn đèn dầu đo sớm, đo khuya
thức cùng em mòn đêm rừng im vắng
trang giáo án cũng từ trang giấy trắng
có dáng thân thương nho nhỏ ngọn đèn dầu

Cái xã miền rừng đêm ở rất lâu
cái mầm sáng mọc lên từ bóng tối
ơi mầm sáng đã bao năm chờ đợi
sống trong lòng người dân Ch’ro…

Lửa trại bập bùng soi đêm Ch’ro
trong “Hội xóa mù” sao mắt em lại ướt?
điệu la-vân(*) mượt mà trai gái hát
em có biết là để tặng riêng nhau?

Trong lửa trại bập bùng soi đêm Ch’ro
có dáng thân thương nho nhỏ ngọn đèn dầu..

(Cánh buồm ngược gió, biên khảo, Nguyễn Bá Hoàn,  NXB Văn Hóa SG, 9.2008,  trang 306, 307)

(*)la-vân(tiếng Ch ro): hát giao tình

*****
(l) Hoäi xoùa muø : Naêm 1979, xaõ Ngaõi Giao ñöôïc Nhaø nöôùc taëng Huaân chöông vì thaønh tích xoaù muø chöõ vaø ñaõ toå chöùc ñeâm löûa traïi  " Leã hoäi xoùa muø chöõ "
(2) Ñieäu la-vaân : moät ñieäu haùt ñoáûi ñaùp giöõa trai-gaùi cuûa ngöôøi Ch'ro .


NHỮNG LỜI BÌNH :

.

Một lớp học XMC .

TRẦN BẮC NAM 

 Bài  thô "NGOÏN  ÑEØN DAÀU" cuûa Lê Thiên Minh Khoa (*)
 

     ... Baøi thô Ngoïn ñeøn daàu ñöôïc LT Minh Khoa vieát töø naêm 1979, nhaân chuyeán coâng taùcõ ôû Xaõ Ngaõi Giao, huyeän Chaâu Thaønh cuõ (nay laø huyeän Chaâu Ñöùc-  Baø Ròa-Vuõng Taøu) , nôi coù nhieàu  ñoàng baøo Ch'ro sinh soõng .
 ... Ngöôøi ñoïc vaãn thaáy roõ töù thô caûm xuùc xuaát phaùt töø taùm loøng cuûa moät ngöôøi thaày giaùo ñoái vôùi nhöõng ngöôøi GV xung kích ñang ngaøy ñeâm aâm thaàm, mieät maøi mang aùnh saùng vaên hoùa ñeáøn cho nhöõng ñoàng baøo daân toäc ít ngöôøi ôûø nhöõng vuøng xa xoâi heûo laùnh vaø ñaây nhöõng khoù khaên cuûa tænh nhaø trong nhöõng naêm ñaàu sau ngaøy mien Nam hoaøn toaøn giaûi phoùng.    Hình aûnh ngoïn ñeøn daàu trong boái caûnh ñeâm toáøi cuûa nhöõng buoân laøng Ch'ro laøhình ảnh chuû ñaïo xuyeân suoõt baøi thô, ngoaøi  yù nghóa töôïng tröng laø aùnh saùng vaên hoùa- ngöôøi giaùo vieân xoaù muø chöõ thì ñaây coøn laø hình aûnh coù thöïc trong thôøi ñieåm baáøy giôø : vì chöa coù ñieän neân moãi ngöôøi ñi hoïc ñeàu phaûi mang theo moät ngoïn ñeøn daàu, vöøa ñeå soi ñöôøng ñi, vöøa  ñeå soi trang vôû hoïc, vaø ngöôøi GV cuõng chæ coù ngoïn ñeøn daàu ñeà soaïn baøi chaám baøi vaø ... thao thöùc haøng ñeâm. Hình aûnh ngoïn ñeøn khoâng môùi nhöng ñöôïc ñaët trong moät boái caûnh cuï theå, gaân guõi vaø khôi gôïi baèng nhöõng caûm xuùc chaân thaät neân  vaãn  laøm  rung caûm  ngöôiø ñoïc .   Ñieàu caàn löu yù theâm laø nhöõng ngöôøi thaày giaùo xung kích trong coâng taùc xoùa muø luùc bấy giôø khoâng hẳøn laø nhöõng  giaùo vieân ñöôïc ñaøo taïo baøi baûn töø trong caùc tröôøng Sö phaïm, maø hoï coù theå laø nhöõng ngöôøi tình nguyeän - nhöõng giaùo vieân nghieäp - nhöõng ngöôøi bieát chöõ daïy cho nhöõng ngöôøi chöa bieát chöõ . Chöõ nghóa cuûa hoï coù thể  khoâng nhieàu nhöng caùi tình vôùi ngöôøi, vôùi ñôøi thì raát saâu . Caùi tình ñoù chính laø nhöõng maàm saùng nhoû nhoi aâm æ nhöng maïnh meõ vaø coù söùc lantoaû . 2. Baøi thô coù 5 khoå. Boáøn khoå ñaàu , moãi khoå goàm 4 caâu thô. Khoá cuoái cuøng chæ 2 caâu . Vì laø theå töï do neân caùc caâu thô daøi ngaén khaùc nhau, ngaén nhaâùt laø 7 chö,õ daøi nhaâùt laø 9 chöõ .

       Ba khoå thô ñaàu vöøa laø keåà, taû keát hôïp vôùi caûm xuùc  về  hình aûnh ngoïn ñeøn daàu giöõa ñeâm laøng Ch'ro. Ngoïn  ñeøn  daàu- moät hình aûnh thöïc, raùt quen thuoäc trong ñôøi soõng moïi ngöôøi trong nhöõng naêm ñaàu sau ngaøy 50.4.1975. Vì chöa coù ñiện  neân ngoïn ñeøn daàu luoân gaén boù vôùi ñôøi soõng moïi ngöôi , nhaâùt  laø ôû nhöõng vuøng xa xoâi vaø coøn hoang sô nhö Ngaõi Giao luùc baáøy giôø . Nhöõng ñieäp töø soi (khoå l) [soi loái- soi maét, soi loøng] noùi leân taùc duïng cuûa  ngoïn ñeøn daàu  töø cuï theå ñeán tröøu töôïng ( töø soi loái moøn, soi maét học vieân đđdến soi loøng em thöông daân Ch’ro). Coù theåà thaõy ngoïn ñeøn daàu ôû ñaây   cũngï mang yù nghóa cuï theå (soi sáng) nhưng lại mang ý nghĩa biểu tượng (dn dt, khai  sáng) : Chính trong coâng  vic mà tâm hồn nhân vật em- người GV xóa mù øchöõ trong bai øthô trô ûneân phong phú , bieõt yeâu thöông gaén boù hôn vôi ùnhöõng đồng bào Ch’ro còn nhiều gian khổ; điều đó có thể trước đây chưa có (soi lòng em thöông daân Ch'ro) .
    
      Nếu hai kh ñu laø hình aûnh ngoïn ñeøn daàu gn bo vôùi thaày troø caùc lôùp xoùa muø chöõ ban ñeâm (kh 1: Ngoïn đèn du soi ñöôøng cho thy troø ñếõn lp, kh 2: ngoïn ñeøn du laø thöôùc ño thôøi gian khuya sôùm cuûa ngöôøi GV mieät maøi beân trang giaùo aùn) thì ôû  khoå 3 laïi laø moät hình aûnh vöøa thöïc vöøa mang yù nghóa töôïng tröng :
Caùi xaõ mieàn röøng ñeâm ôû raát laâu
caùi maàm saùng moïc leân töø boùng tốøi
ôi maàêm saùng ñaõ bao naêm chôø ñôïi
soáng trong loøng ngöôøi daân Ch'ro ...
     Ñeâm röøng bao giôø cuõng daøi nhö cuoäc  soáõng taêm toái cuûa ngöøôi daân Ch'ro, nhöng chính saùch xoùa muø chöõ vaø Boå tuùc vaên hoùa  ...  ñaõ laøm  röïc leân nhöõng maàm saùng cuûa nieàâm tin, hy voïng veà moät töông lai toá t ñeïp maø bao naêm hoï töøng  ấp uû : caùi chö,õ caùi vaên hoùa seõ xoùa ñi caùi ñoùi ngheøo, laïc haäu ñeø naëng cuoäc ñôøi hoï töø bao ñôøi nay . Yù nghóa töôïng tröng laø theáâ nhöng laò baét nguoàn töø nhöõng hình aûnh raáõt  thöïc: “…xaõ Ngaõi Giao baáy giô øroäng lôùn vaø hoang vu laém; ñöùng giöõa caùi boùng ñeâm cuûa  nuùi röøng meânh  moâng, chöùng kieán caûnh töøng tốp baø con ñi  hoïc moãi ngöôøi treân tay moât ïngoïn ñeøn daàu nhoû,le loùi tö ønhöõng ngaû röøng tuùa  ra…toâi coù caûm giaùc nhö moïi caùi  laïnh leõo, u toái cuûa  nuùi röøng roài seõ ñöôïc xua tan. Hình aûnh ñeïp maø  caûm ñoäng  laém” (lôøi taâm söï cuûa taùc giaû) .

     Hai khoå cuoái (caûm xuùc trong ñeâm “ hoäi xoaù muø”:
 Löûa traïi baäp buøng soi ñeâm Chro
trong “Hi xoùa muø” sao maét em laïi öôùt?
ñieäu “la-vaân” möôït maø trai gaùi haùt
em coù bieát laø ñeå taëng rieâng nhau?

Trong löûa traïi baäp buøng soi ñeâm Ch'ro
coù daùng thaân thöông, nho nhoû ngoïn ñeøn daàu!...
    Ñeå  " hoäi xoùa muø "  töng böøng lôøi ca, ñieäu   muùøa  coù coâng söùc aâm thaøâm cuûa  ngöôiø GV xoùa muø chöõ . Vaø phaûi chaêng  aùnh löûa traïi baäp buøng hoâm nay cuõng khôûi nguoàn töø söï nhen nhoùm vaø quaàn tuï cuaû haøng traêm ngoïn ñeøn dầu tröôùc ñó  ? Hai câu hoûi tu töø khơi gợi cảm xúc đẹp mà chân thật về hình ảnh người GV v à tình cảm của ngöôøi daân Ch’ro vôùi  h trong ñeâm hoäi  xoùa  muø” .
    Cũng cần lưu ý là cả 5 khổ thơ tác giả đều nhaéc ñến ngn la , khi thì nhoûnhoi nhö ngoïn ñeøn dầu, khi laø caùi le lói cuûa mm saùng, khi thì baäp buøng, röïc saùng nhö löûa traïi. Coù theà th ấy ,  ñaây c ũng laø moät thuû phaùp ngheä thuaät ñ goùp phaàn laøm roõ töù thô .
      khoå cuoái, taùc giaû laëp laïi câu thô : coù daùng thaân thöông nho nhoû ngoïn ñeøn dầu .Nhöng laàn naøy, hình aûnh ngoïn ñeøn daàu ñöôïc naâng leân thaønh hình aûnh ngöôøi giaùo vieân XMC, nhöõng ngöôøi ñaõ haèng ñeâm  đ,vôi ngoïn ñeøn daàêu treân tay ,aâm thaàm laën loäi ñeõn töøng buoân laøng heûo laùnh ñeå mang caùi chöõ, caùi vaên hoaù ñeán cho moïi ngöôøi. Hoï chính laø nhöõng ngöôøi ñaõ goùp phaàên  xoùa ñi boùng ñeâm  u  aùm cuûa ñoùi ngheøo, laïc haäu .


(*)Trích " THIẾT  KEÁ THEÅ NGHIỆM  MỘT TIẾT VĂN HỌC ÑA PHÖÔNG , CHÖÔNG TRÌNH NGÖÕ VĂN  THCS: Dạy  bai  thô "NGOÏN  ÑEØN DAÀU" cuûa Lê Thiên Minh Khoa  . Bien soạn :TRẦN BẮC NAM
***



Ký họa của HS Phạm Hoan .


Đào Việt Hùng
Biểu tượng "ngọn đèn dầu" trong bài thơ Lê Thiên Minh Khoa(**)


Khổ 1 :
Ngọn đèn dầu lập loè soi đêm Chơ Ro
Soi lối mòn cho em tới lớp
Hình ảnh ngọn đèn dầu lúc đầu  được dùng theo nghĩa đen. Nó nói lên tinh thần ham học của người dân Chơ Ro. Ngọn đèn dầu nho nhỏ, ánh sáng yếu ớt lập loè soi trong đêm tối, soi đường cho các học viên đến lớp. Lớp học xoá mù thường tổ chức vào ban đêm, nhưng với ngọn đèn dầu, đêm đen vẫn không cản được bước chân của họ tới lớp học để tiếp thu ánh sáng văn hoá...
Soi mắt học viên long lanh giờ tập viết
Soi lòng em thương dân Chơ Ro
Đến đây thì ngọn đèn dầu không chỉ đơn thuần là phương tiện như nói trên. Nó như một sự hiện hữu chứng kiến niềm vui giờ học viết của các học viên trong lớp qua những đôi mắt long lanh ánh lên những ước mơ, hi vọng, lại như chứng kiến và soi tỏ tấm lòng của người thầy giáo xoá mù đối với người dân Chơ Ro.
Khổ 2 :
Ngọn đèn dầu đo sớm, đo khuya
Thức cùng em mòn đêm rừng sâu vắng
Ngọn đèn dầu trong 2 câu thơ trên được dùng theo phép ẩn dụ và nhân hoá, khiến nó hiện lên như có tâm hồn và song trùng với hình ảnh người thầy giáo. Ngọn đèn dầu như một cỗ máy đo thời gian. Nó đo sớm, đo khuya” theo nhịp điệu làm việc miệt mài, cần mẫn của người thầy giáo. Nó làm bạn cùng người thầy giáo, thức đến “mòn đêm rừng sâu vắng” để soạn bài lên lớp cho các học viên Chơ Ro. Hình ảnh ngọn đèn dầu lúc này thể hiện tấm lòng hết lòng tận tuỵ mang ánh sáng văn hoá tới đồng bào Chơ Ro của người giáo viên nhân dân.
Vì vậy, tác giả đã hạ câu thơ kết lại :
Trang giáo án cũng từ trang giấy trắng
Có dáng thân thương, nho nhỏ ngọn đèn dầu
Trang giáo án cũng là trang lòng của cô giáo. Nó có hình bóng thân thương, nho nhỏ ngọn đèn dầu.
Ngọn đèn dầu lúc này như mang tâm hồn người, mang ngọn lửa nhiệt tình vị tha cao cả. Nó với người thầy giáo xoá mù như hình với bóng; nó thể hiện tâm hồn, tấm lòng của người thầy giáo diệt giặc dốt cho người dân Chơ Ro.
Ngọn đèn dầu trong khổ thơ này gợi sự làm việc miệt mài cần mẫn của các thầy, cô giáo. Nó cùng thức đến “mòn đêm rừng sâu vắng” giúp các thầy cô giáo soạn bài. Hình ảnh ngọn đèn dầu lúc này thể hiện tấm lòng tận tuỵ mang ánh sáng văn hoá tới đồng bào Chơ Ro của người giáo viên nhân dân
Đến khổ 3, tác giả đã dùng một hình ảnh rất sáng tạo, giàu ý nghĩa biểu tượng để nói về ngọn đèn dầu : “cái mầm sáng”. “Cái mầm sáng” vừa là hình ảnh ngọn lửa nho nhỏ của chiếc đèn dầu, vừa là hình ảnh ẩn dụ về sự khai sáng ban đầu của người thầy giáo có ý nghĩa phôi thai tạo dựng các tri thức văn hoá cho người dân Chơ Ro. Cái “mầm sáng” ấy “mọc lên từ bóng tối” và rồi sẽ sống, sinh sôi nảy nở, lớn lên trong lòng người dân Chơ Ro, soi sáng cuộc đời người dân Chơ Ro.
Ngọn đèn dầu đã gắn chặt với người giáo viên diệt giặc dốt. Nhà thơ nói về ngọn đèn dầu cũng là nói về người thầy giáo làm nhiệm vụ khai sáng cho người dân Chơ Ro.
 NGHỆ  THUẬT :
     Những từ ngữ, hình ảnh có giá trị biểu cảm về ngọn đèn dầu: đo sớm đo khuya , thức mòn đêm rừng sâu vắng , cái mầm sáng , dáng thân thương nho nhỏ ,...
     Những từ ngữ, hình ảnh này thể hiện được ý nghĩa sâu xa của ngọn đèn dầu, của người thầy giáo
       Trong bài thơ có sử dụng nhiều điệp từ, điệp ngữ : 
       Điệp từ :  soi, đo, mầm sáng, Chơ Ro, đêm
      Riêng điệp từ soi được dùng rất nhiều lần (6 lần, trong đó, riêng khổ 1 ,  4 lần).
      Từ soi ở câu 1, câu 2 dùng theo nghĩa đen.
       Từ soi ở câu 3 và 4 dùng theo nghĩa bóng, với nghĩa “cho thấy”, “làm sáng rõ”.
Từ soi ở khổ 5 vừa mang nghĩa đen, vừa mang nghĩa bóng : Trong lửa trại bập bùng, ngọn lửa đuốc cũng có cái nét, cái hình dáng của ngọn lửa đèn dầu. Trong ánh sáng văn hoá soi sáng đêm tối Chơ Ro, có cái ánh sáng nho nhỏ của ngọn đèn dầu thắp lên từ những buổi đầu...
       Điệp ngữ :
       dân Chơ Ro
        Lửa trại bập bùng soi đêm Chơ Ro
       Có dáng thân thương nho nhỏ ngọn đèn dầu
Những điệp từ điệp ngữ trên được nhắc đi nhắc lại có tác dụng tái hiện hình ảnh sinh hoạt của người dân, xoáy sâu vào tâm thức, khắc chốt lại ý nghĩa của ngọn đèn dầu đối với đồng bào dân tộc Cho Ro.

{(**) Trích  : Giáo án : Bài thơ " NGỌN ĐÈN DẦU" của Lê Thiên Minh Khoa . Biên soạn: Đào Việt Hùng- P. trưởng phòng Phổ thông - Sở GD-ĐT tỉnh BR-VT _ Tài liệu giảng dạy Văn học địa phương tỉnh BR-VT }
****
Nguyễn Bá Hoàn
  PHỎNG VẤN  Lê Thiên Minh Khoa về bài thơ " NGỌN ĐÈN DẦU"
  Trích trong các tác phẩm:
_  Người và Việc_  Những người nổi tiếng , tập 1 (NXB Hội Nhà Văn, 2006)
_   Người và Việc_ Cánh buồm ngược gió (NXB Văn Hóa Sài Gòn, 2008)
                                                                                       

 Bìa cuốn sách Người và Việc_ Cánh buồm ngược gió (NXB Văn Hóa Sài Gòn, 2008)

Thị xã Bà Rịa chiều cuối tuần, trời mưa lất phất. Tôi ngồi đối diện với nhà thơ, nhà giáo ấy trong một quán cà phê cốc cạnh Nhà Tròn Bà Rịa, có “én liệng đầy trời” quanh di tích lịch sử quốc gia. Chiều xuống, tôi vừa “nhìn tất cả cuộc đời xuôi ngược lướt qua bên”, vừa nghe anh đọc “nhỏ nhẻ như câu tâm tình” bài thơ “Thị trấn tôi” của anh, vừa nhớ ray rứt cái thị xã quê tôi và nghe anh nói: “Tôi sống đất này tính ra đã 2/3 đời người. BR-VT là quê hương thứ hai của tôi”...  

PV: Trong các sáng tác của anh, nhiều bài thơ được giảng dạy trong chương trình và học địa phương đặc biệt bài “Ngọn đèn dầu” được hầu hết các trường THCS trong tỉnh đưa vào giảng dạy trong chương trình khóa. Anh cho biết hoàn cảnh ra đời của bài thơ và nếu được, xin anh đọc cho anh em nghe lại…

LTMK: Tôi viết bài thơ “Ngọn đèn dầu” vào năm 1979, nhân chuyến công tác ở xã Ngãi Giao, huyện Châu Thành cũ (nay là huyện Châu Đức, Bà Rịa–Vũng Tàu), nơi có nhiều đồng bào Ch’ro sinh sống. Đây cũng là dịp xã Ngãi Giao được nhà nước tặng huân chương vì thành tích xóa mù chữ và đã tổ chức đêm lửa trại “Lễ hội xóa mù chữ”. Xã Ngãi Giao bấy giờ rộng lớn và còn hoang sơ chương vì thành tích xóa mù chữ và đã tổ chức đêm lửa trại “Lễ hội xóa mù chữ”. Xã Ngãi Giao bấy giờ rộng lớn và còn hoang sơ lăm, đứng giữa cái bóng đêm của rừng núi mênh mông, chứng kiến cảnh từng tốp bà con đi học, mỗi người trên tay một ngọn đèn nhỏ, le lói từ những ngã rừng túa ra …tôi có cảm giác như mọi cái lạnh lẽo, u tối của núi rừng rồi sẽ được xoa tan. Hình ảnh đẹp mà cảm động lắm!
     Bài thơ xuất phát từ tấm lòng của một người thầy giáo đối với những người giáo viên xung kích đang ngày đêm âm thầm miệt mài mang ánh sáng văn hóa đến cho những đồng bào dân tộc ít ngưới ở những vùng xa xôi hẻo lánh và đầy khó khăn trong những năm đầu sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng. Có lẽ cần nói thêm là những người thầy giáo xung kích trong công tác xóa mù lúc bấy giờ không hẳn là những giáo viên được đào tạo bài bản từ trong các trường sư phạm, mà họ có thể là những người tình nguyện, những giáo viên nghiệp dư, “những người biết chữ dạy cho những người chưa biết chữ”. Chữ nghĩa của họ có thể không nhiều nhưng cái tình với người, với đời thì rất sâu. Cái tình đó chính là những “mầm sáng” nhỏ nhoi, âm ỉ nhưng mạnh mẽ và có sức lan tỏa đã thôi thúc tôi hoàn thành bài thơ này:

“Ngọn Đèn Dầu
(Kính tặng quí thầy cô vùng sâu)


“Ngọn đèn dầu lập lòe soi đêm Ch’ro
soi lối mòn cho em đến lớp
soi mắt học viên long lanh giờ tập viết
soi lòng em thương dân Ch’ro

Ngọn đèn dầu đo sớm, đo khuya
thức cùng em mòn đêm rừng sâu vắng
trang giáo án cũng từ trang giấy trắng
có dáng thân thương nho nhỏ ngọn đèn dầu

Cái xã miền rừng đêm ở rất lâu
cái mầm sáng mọc lên từ bóng tối
ơi mầm sáng đã bao năm chờ đợi
sống trong long người dân Ch’ro…

Lửa trại bập bùng soi đêm Ch’ro
trong “Hội xóa mù” sao mắt em lại ướt?
điệu la-vân mượt mà trai gái hát
em có biết là để tặng riêng nhau?

Trong lửa trại bập bùng soi đêm Ch’ro
có dáng thân thương nho nhỏ ngọn đèn dầu”.

 
* Ảnh: Già làng Năm Nổi biểu diển một thế đánh hổ.

PV: Theo anh, vì sao thơ anh được nhiều thầy cô dạy văn giảng dạy trong chương trình văn học địa phương? Đặc biệt là bài “Ngọn đèn dầu”.

LTMK: Có lẽ, trước hết là vì dù thơ tôi chưa thật hoàn hảo, nhưng nó đúng là thơ và đích thị là văn học địa phương. Theo tôi, “ tính bản địa” của văn học không chỉ biểu hiện ở chỗ tác phẩm nêu lên tên đất, tên người cụ thể ở địa phương đó mà chủ yếu là tác phẩm phản ánh cuộc sống và đặc biệt biểu hiện được tâm tình của người dân địa phương, những người từng sống quanh tác giả, từng vui, buồn, sướng, khổ cũng như tác giả. Nói đến đây, tôi nhớ đến một câu ngạn ngữ phương Tây: “Nhân dân sản sinh ra nhà thơ để nói hộ nhân dân những điều mà nhân dân không nói được”. Kế đến, như anh biết đấy, tôi là nhà giáo làm thơ, lại dạy văn lâu năm, có đông đảo bạn bè gần gũi là nhà giáo nên thuận lợi hơn nhiều nhà thơ khác. Có người vì mến người mà yêu thơ, cũng như có người vì yêu thơ mà mến người (cười). Riêng bài “Ngọn đèn dầu”, không khí trong bài thơ là đêm Ch’ro, mà địa bàn cư trú của dân tộc Ch’ro là BR-VT và Đồng Nai, nên tính “bản địa” của bài thơ càng rất rõ. Hơn nữa, có lẽ quí thầy cô dạy văn dễ đồng cảm đối với đối tượng trữ tình là đồng nghiệp của mình, một cô giáo vùng sâu trong bài thơ. Cuối cùng là nhờ có người biên soạn “THIẾT KẾ THỬ NGHIỆM TIẾT VĂN HỌC ĐỊA PHƯƠNG …” rất công phu và đúng đặc trưng của phương pháp giảng dạy văn. Cho phép tôi nói thêm đôi lời về lý do này: Chương trình ngữ văn THCS mới , ở mỗi lớp đều có dành một số tiết giới thiệu nội dung địa phương nhằm các mục đích:
+) Liên hệ chặt chẽ kiến thức đã học được với những hiểu biết về quê hương và văn học, văn hóa quê hương. Khai thác bổ sung và phát huy vốn hiểu biết về văn học địa phương, là phong phú và sáng tỏ thêm cho chương trình chính khóa.
+) Gắn kết những kiến thức HS đã học được trong nhà trường vơí những vấn đề đang đặt ra cho toàn bộ cộng đồng (dân tộc và nhân loại) cũng như cho mỗi địa phương, nơi các em đang sinh sống.
+) Từ đó giúp HS hiểu biết và hòa nhập hơn với môi trường đang sống, có ý thức tìm hiểu, góp phần giữ gìn và bảo vệ các giá trị văn hóa (tinh thần, vật chất) của quê hương. Cũng từ đó giáo dục lòng tự hào về quê hương, xứ sở của mình.
      Yêu cầu là thế, nhưng hầu hết, việc thực hiện các tiết văn học địa phương ở các nơi đều gặp rất nhiều khó khăn: hoặc do thiếu các văn bản phù hợp với yêu cầu về nội dung – chủ đề, phù hợp với tâm lý tiếp nhận của học sinh THCS, hoặc do không có người hướng dẫn, biên soạn…(hiện nay, trong cả nước chỉ có khoảng 7 -8 tỉnh, thành đã có biên soạn được phần văn học địa phương, trong số đó chỉ vài ba tỉnh thành là đã in thành tài liệu) hoặc đã biên soạn xong nhưng lại không có kinh phí để in ấn và triển khai thực hiện đến các trường … Thực tế đó đã gây rất nhiều cho GV giảng dạy bộ môn ngữ văn.
      Trước tình hình đó, khi có người thu thập văn bản, nghiên cứu, thiết kế, thử nghiệm, soạn giảng công phu một tiết giảng dạy VH địa phương, thì sẽ được nhiều phòng giáo dục ủng hộ, chỉ đạo cho các trường đưa vào chương trình chính khóa. Bởi thế, sau khi thầy Trần Bắc Nam soạn xong, đưa tôi xem thử, tôi đùa với thầy: “Thiên sinh Khoa, Hà sinh Nam?”(Trời sinh Khoa, sao còn sinh Nam? – dựa theo câu nói của Chu Du: “Thiên sinh Du, Hà sinh Lượng?”-N.V.) như một lời cảm ơn sự đồng điệu của thầy Nam...
 
Nguyễn Bá Hoàn

LƯU Ý:

Mời  các tác giả, độc giả  nhắp chuột vào LINK  để đọc: 

QUY ƯỚC GỬI BÀI CỘNG TÁC VÀ GÓP Ý trên Tạp chí TIẾNG QUÊ HƯƠNG. trước khi gởi bài/comment  trên  tạp chí để tránh những rắc rối không đáng có và tạo điều kiện cho BBT chỉnh sửa bài, lên trang.

TRÍCH DỊCH , ĐĂNG TẢI TÁC PHẨM  trên  tạp chí TIẾNG QUÊ HƯƠNG , XIN GHI RÕ NGUỒN: http:tapchiTIENGQUEHUONG.blogspot.com